Cá Ali (Ahli fish), là tên gọi chung của những loài cá thuộc họ Cichlids sống tại hồ Malawi tại châu Phi (Malawi Cichlids). Đây là loài cá cảnh có màu sắc đa dạng, sinh động, khỏe mạnh và đặc biệt nhìn rất giống cá biển. Điều đó giúp cá Ali ngày càng trở nên phổ biến ở khắp nơi trên thế giới. Tên khoa học của loài cá này là Labidochromis caeruleus Fryer.Tên thường gọi Cá Ali (Malawi Cichlid)
Là loài cá dữ , ăn tạp sống trong môi trường nước có pH dao động từ 7,5 -8,5 .Nhiệt độ nước 24 đến 28 °C . Kích cỡ 15- 20 cm)
Nguồn gốc
Họ Cichlids tại hồ Malawi nổi tiếng vì sự đa dạng của chủng loại cũng như màu sắc. Với số lượng quá lớn của các tổ hợp gen di truyền giữa các chủng loài trong họ nên việc nghiên cứu về di truyền phát sinh và phân loài – họ gặp rất nhiều khó khăn .
Ở những hồ lớn tại châu Phi như Malawi, Tanganyika và Victoria các chủng loài cá trong họ Cichlids chiếm số lượng rất lớn đang là một bí ẩn. Đã có nhiều câu hỏi cho rằng tại sao trong quá trình tiến hóa chỉ trong một khoảng thời gian ngắn lại có quá nhiều chủng loài trong họ Cichlids xuất hiện như vậy .
Theo các nhà sinh học sự đa dạng và phức tạp của các chủng loài Cichlids được giải thích bởi sự đa dạng tổ hợp gen và sự di truyền chéo giữa các loài trong họ và cho tới nay người ta vẫn chưa tìm ra nguồn gốc chính xác của họ Cichlids bởi rất nhiều vấn đề còn chưa được làm sáng tỏ .
Bể nuôi và cách chăm sóc
Cá Ali được nuôi làm cảnh từ rất lâu bởi do chúng có màu sắc sặc sỡ đa dạng và dễ chăm sóc .
Chúng được cho là sinh vật hiếu động hoạt động ở mọi tầng nước tthường bơi lội, rượt đuổi nhau hay quần tụ ở gần các đồ vật trang trí trong bể. Do vậy chúng cần một khoảng không gian gọn gàng và rộng rãi . Mật độ nuôi thả luôn tỷ lệ thuận với thể tích hồ nuôi
Ở quê hương của chúng nước trong hồ Malawi độ kiềm rất cao (pH từ 7,5 đến khoảng 8,5) và trung bình cứng, 4 – 6 dGH và 6 – 8 dGH. Vì thế khi nuôi Ali cần phải điều chỉnh nước theo nhưng điều kiện này giúp cho cá luôn được khỏe mạnh và có màu sắc như trong tự nhiên .
Việc thêm cát nền hay các phụ kiện trang trí có chứa nhiều ion Can xi như các loại cát đá có nhiều Cacbonnat can xi , san hô , vỏ ốc , vỏ nhuyễn cũ góp phần làm pH trong hồ tăng và hệ vi sinh có lợi hoạt động kí sinh trên những giá thể này hay trong bộ lọc nó sẽ giúp cho pH trong hồ được ổn định .
Trong tự nhiên, Malawi Cichlids sống ở môi trường nhiệt đới với nhiệt độ nước khoảng 24 – 28 ° C. Do đó chúng ta nên duy trì nhiệt độ này cho bể nuôi . Do cá Ali thường xuyên bơi lội di chuyển, nên quá trình trao đổi chất của chúng diễn ra nhanh hơn nhiều loại cá khác nên đòi hỏi nhiều thức ăn cho quá trình hoạt động . Vì thế nên cho chúng ăn loại thức ăn giàu dinh dưỡng để giảm khối lượng chất thải . Đồng thời nên chú ý tới quá trình lọc và thay nước . Lọc sinh học giúp loại bỏ bớt độc tố được thải ra trong quá trình sinh sống và hoạt động của chúng , lọc cơ học giúp nước hồ trong hơn tăng tính thẩm mỹ cho hồ . Lượng oxi gen hòa tan cũng rất cần thiết cho những loài cá có ngưỡng oxygen cao như Cichlids , ngoài ra còn giúp cho quá trình chuyển hóa ni tơ trong nước diễn ra nhanh hơn , đẩy khí CO2 thoát giảm ra khỏi nước .
Hồ Malawi là một hồ nước lớn ở Đông Phi, hai bên dọc theo suốt chiều dài hồ chủ yếu là đá tự nhiên. Những phiến đá này rất nhiều ở trên bờ, thoải dần theo độ sâu và thưa dần ở đáy. Tạo điều kiện cho các chủng loại Cichlids tại đây làm nơi trú ẩn và cũng là nơi hoạt động chính, do vậy cho chúng có được sự thoải mái nhất chúng ta nên xếp đặt trang trí hồ theo hướng này . Cũng do địa hình thiên nhiên như vậy luôn có xu hướng hấp thụ ánh sáng cho nên cá Cichlids chỉ ưa ánh sáng vừa chừng , nếu chiếu sáng quá cá dễ bị căng thẳng . Ngoài việc sử dụng đèn huỳnh quang , đèn led ánh sáng trắng ta có thể kết hợp sử dụng kèm các loại đèn màu như Green , Blue hoặc đèn hồng tím tạo ra hiệu ứng cho cá có màu sắc huyền ảo , đẹp hơn .
Cá Cichlids vốn là loài ăn tạp trong thiên nhiên chúng có thể ăn tim bò đông lạnh, trùn chỉ , cá con , các loại thực phẩm khô dạng viên. Nhưng trong bể nuôi nên cho những loại thức ăn giầu dinh dưỡng ít tác động ngược tới môi trường giup cá có màu sắc đẹp và luôn khỏe mạnh .
Sinh sản
Ali vốn là một loài cá khỏe mạnh do đó chúng cũng rất mắn đẻ và tỷ lệ cá con sống cũng khá cao.
Khi sinh sản cần nhiều cặp trống mái nuôi nhốt trong hồ tập thể để chúng tự do lựa chọn bắt cặp . Bể sinh sản nên bố trí nơi có nhiều ánh sang tự nhiên ( có thể 1 phần ở ngoài trời ) Trong bể nên bố trí thêm nhiều hang hốc bằng đá , đáy hồ nên phủ cát và rải thêm vỏ nhuyễn thể cũ , nên duy trì pH ở mức 7.6-8.5 . Sau khi đẻ trứng cá sẽ ấp trứng trong miệng cho tới khi thành cá con . Cá bột sau khoảng 10 ngày nên tách ra nuôi riêng cho thuận tiện với việc chăm sóc .
Một số chủng loại cá Ali Thường gặp :
Blue Ahli (Sciaenochromis Ahli)
Metriaclima Zebra Malawi Cichlid
Electric Yellow Malawi Cichlid
Tropheus Duboisi Malawi Cichlid
Venustus Cichlid
Pseudotropheus Demasoni Cichlid
Aulonocara Baenschi Cichlid
Aulonocara Peacock Cichlid
Melanochromis Auratus Cichlid
( Dương Bắc tổng hợp các bài viết và nghiên cứu trên internet )