Ai từng nuôi và chăm sóc cá cảnh cũng đều trải qua những tình huống khó xử như: Nước hồ mau đục, lọc hoài mà vẫn không trong,Cá cho ăn nhiều mà vẫn cứ yếu, dễ bệnh hay tự nhiên cá đang khỏe lại bỏ ăn, rồi từ từ lăn ra chết…
Nguyên nhân đằng sau đó là gì ? Đó là một trong hai hội chứng phổ biến nhất trong môi trường nước : Hội chứng hồ mới và Hội chứng hồ cũ.chủ đề Dương Bắc sẽ chia sẻ hôm nay:
A – Hội chứng hồ mới – Chu kỳ sinh học chưa hoàn thiện
Đây là tình trạng thường gặp khi bắt đầu thả cá vào một hồ hoàn toàn mới, hoặc hồ nước vừa được vệ sinh sạch sẽ .Ban đầu Amoniac và Nitrit sẽ bắt đầu tích tụ do: Chất thải ,thức ăn thừa, màng nhớt bong tróc từ cá… Trong khi hệ vi sinh trong hồ – đặc biệt là lợi khuẩn như Nitrosomonas và Nitrospira – chưa kịp phát triển đủ để xử lý độc tố.
Dấu hiệu của hội chứng hồ mới :
- Nước đục nhớt lọc không trong .
- Hồ nước có mùi tanh .
- Cá suy yếu dần dễ bị bệnh .
Cách xử lý:
- Nên thả cá mật độ thấp,
- Cho ăn ít hơn bình thường (cho cá “ăn đói” tạm thời),
- Thay nước định kỳ (2 ngày/lần, mỗi lần ½ thể tích hồ).
- Châm, bổ sung vi sinh chứa lợi khuẩn .
- Giám sát chất lượng nước bằng mắt thường .
✔️ Khi vi khuẩn sinh học bắt đầu hoạt động tốt, các tạp chất sẽ được phân hủy, nước sẽ dần trong lại. Nhìn từ trên mặt nước xuống thấy đáy hồ rõ dần là dấu hiệu tốt.
✔️ Hồ có được trạng thái tốt khi : Nước trong ,nồng độ Nitrit hạ thấp ( Quá trình này thường cần 2–3 tuần để ổn định )Từ đây, việc chăm sóc cá sẽ dễ dàng hơn nhiều.
2 – Hội chứng hồ cũ – Hệ đệm cạn kiệt và pH giảm sâu
Hội chứng hồ cũ cũng dẫn tới việc Amoniac và Nitrit tăng cao, nhưng nguyên nhân gốc lại nằm ở sự sụt giảm sâu của pH ( thường xuống dưới mức 5.0 ) Tình trạng này thường xảy ra khi : Nước trong hồ quá cũ ,không được thay đổi định kỳ dẫn tới sự tích tụ của axit hữu cơ. Khả năng đệm của nước bị triệt tiêu (đo bằng độ kiềm – kH). Khi mất khả năng đệm, pH tụt giảm mạnh làm vi khuẩn có lợi chết đi → độc tố không được xử lý → cá ngộ độc suy yếu và chết dần.
Dấu hiệu của hội chứng hồ cũ:
- Amoniac rất cao (>10 mg/lít),
- Độ kiềm gần như bằng 0,
- pH ≤ 5.0,
- Độ cứng tổng có thể lên đến vài trăm mg/lít.
Cách xử lý
- Chuyển cá sang một hồ tạm nước mới, an toàn hơn.
- Vệ sinh sạch sẽ toàn bộ hệ thống hồ cũ (bao gồm cả hệ thống lọc ).
- Thay toàn bộ nước, khởi động lại từ đầu như setup một hồ mới.
✔️Không thay nước đột ngột trong giai đoạn này . Vì nếu nâng pH đột ngột Amoniac sẽ chuyển sang dạng độc tố, cá dễ sốc và chết nhanh hơn.
✔️ Theo dõi chu kỳ vi sinh trong vài tuần kế tiếp để tránh lặp lại tình trạng “Hội chứng hồ mới”.
C – Kết luận :
▶️ Vệc nuôi cá không còn khó nếu như chúng ta nắm vững nguyên lý vận hành của bể nuôi .
▶️ Hồ mới hay hồ cũ – đều có thể gây ra “thảm họa” nếu người nuôi không hiểu bản chất chu kỳ sinh học và các chỉ số quan trọng như pH, Amoniac, Nitrit, độ kiềm.
Qua bài viết này hy vong̀ chúng ta có thêm kiến thức : Biết cách giữ môi trường hồ bể luôn ở trạng thái cân bằng , cá luôn khỏe đẹp .Tinh thần thư giãn cùng gia đình tận hưởng niềm vui .
